HPLC TIÊU CHUẨN VÀNG TRONG XÉT NGHIỆM HbA1c ỨNG DỤNG CHẨN ĐOÁN VÀ THEO DÕI ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TẠI BỆNH VIỆN ĐHYD SHING MARK

Trong những năm gần đây, số lượng bệnh nhân đái tháo đường đang có xu hướng gia tăng nhanh với nhiều biến chứng nặng nề. Vì vậy, việc xét nghiệm định lượng HbA1c là một trong những cách giúp chẩn đoán và theo dõi bệnh lý đái tháo đường.

I. SƠ LƯỢC VỀ HbA1c

NHƯ VẬY:

HbA1c là một chỉ số xét nghiệm để chẩn đoán và theo dõi điều trị bệnh lý đái tháo đường. Glucose kết hợp với hemoglobin liên tục và gần như không hồi phục trong suốt đời sống của hồng cầu, trung bình ở người bình thường là 120 ngày. Khi nồng độ glucose máu tăng cao hơn mức bình thường trong thời gian đủ dài, glucose sẽ phản ứng với Hb mà không cần sự xúc tác của enzyme tạo thành hemoglobin bị glycosyl hóa.

Nồng độ HbA1c sẽ tương quan thuận với nồng độ glucose huyết tương trung bình trong vòng 3 tháng trước đó. Vì vậy, bằng cách định lượng HbA1c có thể nhận định được nồng độ glucose máu trung bình trong vòng 2-3 tháng trước đó của bệnh nhân, cho phép đánh giá hiệu quả quá trình điều trị bệnh tiểu đường.

II. CÁC PHƯƠNG PHÁP XÉT NGHIỆM HbA1c HIỆN NAY

Phương pháp sắc ký lỏng hiệu năng cao (HPLC): Phương pháp HPLC phân tích HbA1c dựa vào sự khác biệt về điểm đẳng điện của các loại hemoglobin, do đó bên cạnh khả năng cho phép phân tích HbA1c, phương pháp còn có thể phân tích được các hemoglobin bất thường khác như: HbF (huyết sắc tố bào thai),HbA1a/b (huyết sắc tố phụ),CarHb (carbamylated Hb),HbS (hồng cầu hình liềm). Đây là một ưu điểm vượt trội của phân tích HbA1c bằng sắc ký lỏng hiệu năng cao (HPLC),bởi khi có mặt các biến thể hemoglobin, kết quả HbA1c không phản ánh đúng mức đường huyết trung bình. Năm 2010, Hiệp hội đái tháo đường Mỹ (ADA) đã công bố HbA1c xác định bằng HPLC được coi là tiêu chuẩn cho chẩn đoán đái tháo đường. Bên cạnh đó, HPLC được coi là tiêu chuẩn vàng, là phương pháp tham chiếu của các phương pháp phân tích HbA1c khác, được sử dụng trong các nghiên cứu của Viện nghiên cứu đái tháo đường Anh (UKPDS) và Viện thử nghiệm các biến chứng và kiểm soát đái tháo đường (DCCT).

III. THỰC TẾ TẠI KHOA XÉT NGHIỆM BỆNH VIỆN SHING MARK

- Có 2 hệ thống xét nghiệm TOSOH 723 GX: Công nghệ Sắc ký lỏng hiệu năng cao HPLC (High Performance Liquid Chromatography),trao đổi Ion, mang lại độ chính xác cao

- PHƯƠNG PHÁP XÉT NGHIỆM HPLC được coi là tiêu chuẩn vàng, là phương pháp tham chiếu của các phương pháp phân tích HbA1c.

- Để đảm bảo chất lượng cho xét nghiệm HbA1c. Khoa xét nghiệm thực hiện nội kiểm định kỳ, tham gia chương trình ngoại kiểm tại Trung tâm kiểm chuẩn TP. Hồ Chí Minh nhằm kiểm soát tốt nhất chất lượng xét nghiệm.

- Đặc biệt khoa xét nghiệm phải thực hiện nghiêm ngặt các tiêu chí trong “Bộ tiêu chí đánh giá chất lượng phòng xét nghiệm Y học” và tiêu chuẩn ISO 15189.

Ví dụ:

Bệnh viện ĐHYD Shing Mark về Kết quả ngoại kiểm tại TTKC bệnh viện ĐHYD THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH