CHẨN ĐOÁN CÚM TẠI VIỆT NAM: DỄ HAY KHÓ?

Góc Nhìn Từ Phương Diện Xét Nghiệm Test Nhanh Cúm (Rapid Influenza Diagnostic Test - RIDT)

Giới Thiệu:

Cúm là bệnh truyền nhiễm phổ biến, dễ lây lan trong cộng đồng. Việc chẩn đoán nhanh giúp bác sĩ có hướng xử trí kịp thời, giảm nguy cơ biến chứng và kiểm soát dịch bệnh hiệu quả. Tại bệnh viện Shing Mark, xét nghiệm test nhanh cúm A/B đóng vai trò quan trọng trong sàng lọc nhanh và hỗ trợ điều trị kịp thời.

Sử dụng RIDT trong việc ra quyết định lâm sàng.

RIDT có thể được sử dụng để hỗ trợ chẩn đoán và quyết định điều trị cho bệnh nhân trong các bối cảnh lâm sàng, chẳng hạn như có nên kê đơn thuốc kháng vi-rút hay không. Tuy nhiên, do độ nhạy hạn chế , kết quả âm tính của RIDT không loại trừ nhiễm vi-rút cúm ở những bệnh nhân có các dấu hiệu và triệu chứng gợi ý về cúm. Do đó, nếu được chỉ định lâm sàng, không nên ngừng điều trị bằng thuốc kháng vi-rút đối với những bệnh nhân nghi ngờ mắc cúm, ngay cả khi họ có kết quả xét nghiệm âm tính bằng RIDT và có thể chỉ định xét nghiệm cúm thêm đối với các mẫu bệnh phẩm hô hấp bằng xét nghiệm cúm phân tử.

1. Xét nghiệm RIDT Là Gì?

Test nhanh cúm A/B (Rapid Influenza Diagnostic Test - RIDT) là xét nghiệm giúp phát hiện kháng nguyên của virus cúm A hoặc B từ mẫu dịch hầu họng chỉ trong 15-30 phút.

2.Tác Dụng Của RIDT Trong Sàng Lọc

- Sử dụng RIDT cho mục đích y tế công cộng để phát hiện các đợt bùng phát cúm:

RIDT có thể hữu ích để xác định nhiễm virus cúm là nguyên nhân gây ra các đợt bùng phát bệnh đường hô hấp ở bất kỳ bối cảnh nào, nhưng đặc biệt là ở các cơ sở (ví dụ: viện dưỡng lão, cơ sở chăm sóc mãn tính và bệnh viện),tàu du lịch, trại hè, trường học, v.v. Kết quả RIDT dương tính từ một hoặc nhiều người bệnh nghi ngờ mắc cúm có thể hỗ trợ các quyết định thực hiện kịp thời các biện pháp phòng ngừa và kiểm soát nhiễm trùng đối với các đợt bùng phát bệnh cúm. Tuy nhiên, kết quả RIDT âm tính không loại trừ nhiễm virus cúm

- Hỗ trợ điều trị kịp thời: Giúp đưa ra quyết định dùng thuốc kháng virus sớm

- Giảm lây nhiễm: Phát hiện sớm giúp cách ly bệnh nhân cúm, giảm nguy cơ lây lan trong cộng đồng.

- Tiện lợi và dễ thực hiện: Không yêu cầu trang thiết bị phức tạp, phù hợp cho cả tuyến cơ sở.

3. Giới Hạn Của Test Nhanh Cúm A/B

- Độ nhạy của RIDT thường là khoảng 50-70%. Độ đặc hiệu của RIDT là khoảng 90-95% . Do đó, kết quả âm tính giả xảy ra phổ biến hơn kết quả dương tính giả.

- Kết quả âm tính của RIDT không loại trừ khả năng nhiễm virus cúm và bệnh nhân vẫn nên được xem xét mắc cúm nếu nghi ngờ lâm sàng cao dựa trên tiền sử, dấu hiệu, triệu chứng và khám lâm sàng

4. Khuyến Cáo

- Nên thực hiện test nhanh cúm A/B khi có triệu chứng sốt, ho, đau họng.

- Khi kết quả test nhanh âm tính nhưng triệu chứng nghi ngờ cúm cao, cần theo dõi thêm hoặc làm xét nghiệm bổ sung.

- Thu thập mẫu bệnh phẩm càng sớm càng tốt khi mới phát bệnh (tốt nhất là dưới 4 ngày kể từ khi phát bệnh)

Ths Hoàng Văn Hậu - Trưởng khoa Xét nghiệm Bệnh viện Đại học Y dược Shing Mark

Tài Liệu Tham Khảo

1. Centers for Disease Control and Prevention (CDC). "Rapid Diagnostic Testing for Influenza."

2. World Health Organization (WHO). "Guidelines for Influenza Diagnosis and Treatment."

BỆNH VIỆN ĐẠI HỌC Y DƯỢC SHING MARK