Logo
BÀI TẬP THỂ DỤC CHO NGƯỜI MẮC BỆNH ĐÁI THÁO ĐƯỜNG

BÀI TẬP THỂ DỤC CHO NGƯỜI MẮC BỆNH ĐÁI THÁO ĐƯỜNG

Đái tháo đường là tình trạng đường trong máu tăng cao hơn bình thường, mặc dù cơ thể sử dụng đường để tạo năng lượng, nhưng đường có quá nhiều trong máu sẽ làm hại cơ thể bạn. Khi bạn biết cách chăm sóc bệnh đái tháo đường của mình, bạn sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn. Bạn sẽ giảm nguy cơ biến chứng cho tim, phổi, thận, mắt, thần kinh, chân, khớp, răng…Bạn cũng sẽ giảm được nguy cơ Nhồi máu cơ tim hay Tai biến mạch máu não.

Bạn cũng sẽ giảm được nguy cơ Nhồi máu cơ tim hay Tai biến mạch máu não. Bạn có thể chăm sóc bệnh Đái tháo đường bằng cách:

-                Hoạt động thể lực

-                Theo kế hoạch ăn kiêng tốt

-                Dùng thuốc theo toa Bác sĩ

I.   TẠI SAO NGƯỜI BỆNH ĐÁI THÁO ĐƯỜNG NÊN TẬP VẬN ĐỘNG ?

Tập vận động cần thiết cho sức khỏe mọi người và đặc biệt nếu bạn bị đái tháo đường vì tập vận động có những tác dụng quan trọng để kiểm soát đường trong máu và còn làm giảm những yếu tố nguy cơ khác.

II.  TẬP VẬN ĐỘNG CÓ LỢI ÍCH GÌ ?

Tập vận động giúp :

-                Hạ thấp đường trong máu và cải thiện khả năng sử dụng đường của cơ thể.

-                Tăng tác dụng của insulin Khi tập vận động đều đặn, lượng Insulin cần thiết để tiêm có thể giảm.

-                Giảm nguy cơ bệnh tim mạch nhờ làm giảm LDL cholesterol, một loại cholesterol xấu, tạo ra mảng xơ vữa làm tắc nghẽn mạch máu. Đồng thời tập vận động làm tăng HDL cholesterol, một loại cholesterol tốt, bảo vệ tim mạch.

-                Cải thiện được huyết áp khi huyết áp cao ở mức nhẹ và trung bình.

-                Thích nghi của cơ thể: làm tăng hiệu quả của tim, phổi, hệ thống tuần hoàn cả khi nghỉ cũng như khi làm việc. Cải thiện khả năng vận chuyển oxy làm tăng độ dai bền và sức chịu đựng của cơ thể.

-                Duy trì và tăng cường sự linh hoạt của khớp  giúp bạn dẻo dai và giử thăng bằng tốt

-                Kiểm soát trọng lượng cơ thể: giúp đốt bỏ năng lượng dư thừa (vốn dự trữ ở tế bào mỡ) như vậy giúp giảm cân hoặc duy trì trọng lượng cơ thể.

-                Gíup chế ngự căng thẳng (stress) trong sinh hoạt hằng ngày. Qua tập vận động bạn có nhiều năng lượng hơn, thư giãn hơn và bạn cảm thấy ít mệt hơn.

Ngoài ra vận động thể lực còn góp phần quan trọng trong việc phòng ngừa Đái tháo đường típ 2. Theo Chương trình phòng ngừa Đái tháo đường (Diabetes Prevention Program) của Mỹ, việc chế độ ăn kiêng tốt và tập luyên thể lực vừa phải để giảm 5-7% cân nặng có thể làm chậm xuất hiện và phòng ngừa đái tháo đường típ 2.

III.          KHI TẬP VẬN ĐỘNG, ĐƯỜNG TRONG MÁU CỦA BẠN NÊN NHƯ THẾ NÀO ?

Đường trong máu của bạn không nên quá thấp (dưới 70 mg/dl) khi đang tập cũng như  sau khi tập. Mức đường huyết cụ thể của riêng bạn do bác sĩ của bạn quyết định.

 

IV.         TẠI SAO ĐÔI KHI ĐƯỜNG HUYẾT  TĂNG LÊN SAU KHI TẬP VẬN ĐỘNG?

Khi tập vận động, cơ bắp của bạn cần nhiều đường để cung cấp năng lượng hơn. Để đáp ứng, gan của bạn tăng phóng thích đường vào trong máu. Tuy nhiên cần nhớ là cần có insulin thì cơ thể mới sử dụng được đường này. Vì vậy nếu cơ thể bạn không có đủ Insulin để “mở cửa” cho đường vào cơ bắp, mức đường trong máu của bạn tất nhiên sẽ tăng dù sau khi tập vận động.

V. TẠI SAO ĐƯỜNG HUYẾT BỊ THẤP SAU KHI TẬP VẬN ĐỘNG ?

Gọi là đường huyết thấp khi mức đường trong máu dưới 70 mg/dl. Thường là do tập vận động qúa mức. Tập vận động từ mức trung bình đến mức nặng có thể làm đường huyết tụt thấp trong vòng 24 giờ sau khi tập.

VI.         TỰ THEO DÕI ĐƯỜNG HUYẾT GIÚP TẬP LUYỆN TỐT HƠN

Tự đo đường huyết giúp việc luyện tập tốt hơn vì:

-                Đo đường huyết trước khi tập, sau khi tập và tại các thời điểm cố định sau đó cho biết mức độ luyện tập có phù hợp không

-                Kết quả đường huyết giúp bạn điều chỉnh chế độ ăn và thuốc khi tập

-                Cho biết mức đường huyết để bạn có thể tập luyện thoải mái và an toàn.

VII.        NHỮNG LỜI KHUYÊN THỰC TẾ ĐỂ TẬP VẬN ĐỘNG AN TOÀN:

-                Hỏi ý kiến bác sĩ của bạn trước khi bắt đầu một chương trình tập vận động.

-                Chọn loại hình tập vận động mà bạn thích. Nếu trên 35 tuổi, bạn cần chọn lựa loại tập vận động thích hợp với cơ thể bạn.

-                Kiểm tra đường huyết trước và sau tập vận động.

-                Không tập vận động nếu đường huyết trên 250 mg/dl và có ketone trong nước tiểu.

-                Không tập vận động nếu đường huyết trên 300 mg/dl và không có ketone trong nước tiểu.

-                Lên kế hoạch tập vận động để tránh hạ đường huyết

VIII.      TẠI SAO KHÔNG TẬP VẬN ĐỘNG KHI CÓ KETONE TRONG NƯỚC TIỂU ?

Sự xuất hiện ketone trong nước tiểu là do có ketone trong máu cao (tình trạng nhiễm ketone) và là một cấp cứu nội khoa. Tập vận động ngay thời điểm này tạo ra nhiều thể ketone hơn. Đối với đái tháo đường típ 1, sự hiện diện ketone cho thấy thiếu insulin nặng, nguy hiểm và cần ngay lập tức insulin hoặc nhập viện.

IX.         HƯỚNG DẪN ĐỂ TRÁNH HẠ ĐƯỜNG HUYẾT

-                Trước khi tập, kiểm tra đường huyết. Nếu đường trong máu thấp ăn thêm chất bột đường.

-                Không tập vận động ở thời điểm đỉnh cao tác dụng của mũi tiêm Insulin.

-                Không tập vận động chiều tối, nên kết thúc 2 giờ trước khi ngủ. Có thể tập 1 – 1 giờ 30 sau ăn.

-                Tránh không uống rượu trước hoặc ngay sau khi tập vận động

-                Tránh tắm nước nóng, tắm hơi sau khi tập vận động vì có thể làm tăng nhịp tim và hạ đường huyết

-                Chỉ nên tập vận động 1-2 lần mỗi ngày. Tập nhiều hơn làm tăng nguy cơ hạ đường huyết

-                Nếu ăn thêm chất bột đường nếu đường huyết dưới 100 mg/dl ngay sau khi tập vận động

X. LẬP CHƯƠNG TRÌNH TẬP VẬN ĐỘNG

1) Chọn loại hình tập vận động :

-                Bạn có thể chọn hầu hết các môn thể thao thông thường như chạy bộ, đi bộ, đánh cầu lông, đạp xe, bơi lội… Tuy nhiên cần tham khảo ý kiến bác sĩ điều trị để chọn loại phù hợp với:

+                  Bệnh lý tim mạch

+                  Biến chứng đái tháo đường

+                  Mức độ đường huyết

+                  Tuổi tác

+                  Sống một mình

-                Có những môn thể thao mà bạn không nên tập luyện vì sẽ nguy hiểm cho bạn nếu có những cơn hạ đường huyết làm mất khả năng kiểm soát như môn lặn, đua xe và nhảy dù.

-                Đi bộ là hình thức vận động gần như phù hợp cho hầu hết người bệnh đái tháo đường

-                Lưu ý khi chọn loại hình vận động thể lực:

-                Nếu bạn có biến chứng đái tháo đường, một vài loại vận động có thể làm biến chứng nặng hơn.

-                Các hoạt động làm tăng áp lực trong mạch máu mắt như nâng tạ có thể làm biến chứng mắt nặng hơn

-                Nếu bạn có biến chứng thần kinh làm tê chân, bạn nên thử bơi lội thay vì đi bộ hay tập thể dục nhịp điệu, và nhớ chọn giày, vớ thích hợp.

2) Mức độ, thời gian, số lần tập:

Tập thường xuyên hằng ngày, ít nhất 15 phút một lần, 3-4 lần /tuần (đối với loại tập nhẹ trung bình)

-                Nhẹ: Đi bộ mua hàng mỗi lần 30 phút

-                Trung bình: đi bộ nhanh, đi xe đạp mỗi lần 30 phút

-                Nặng : chạy, leo thang, lên dốc mỗi lần 30 phút

-                Rất nặng : đá banh, bơi lội mỗi lần 5 phút

XI.         CÁC ĐIỂM CẦN NHỚ:

-                Không được đột ngột bắt đầu tập quá lâu, tăng dần thời gian tập và số lần tập .

-                Cường độ vận động cần phải vừa phải và tăng từ từ.

-                Tránh những hoạt động gắng sức quá mức hay nín thở lâu (có thể gây tăng huyết áp)

-                Ngưng tập khi cảm thấy mệt hoặc có triệu chứng hạ đường huyết

-                Ngưng tập ngay khi xuất hiện đau chân hay đau ngực

-                Tránh tập vận động trong điều kiện khắc nghiệt (quá nóng hoặc qúa lạnh).

--------------------------------------

Các tin khác